Nederland een vrij land, maar ook als het gaat om bi- en polygamie?

Geplaatst op 31 januari 2019

Inmiddels tien jaar geleden studeerde ik af op het onderwerp polygamie. In ons land bevinden zich behoorlijk wat mensen in een relatie die uit meer dan twee personen is samengesteld. Kent u bijvoorbeeld Anton Heyboer en zijn vijf bruiden nog? Ik spreek in dit geval niet over buitenechtelijke relaties, maar over mensen die er heel bewust voor kiezen om hun liefde niet enkel met elkaar te delen, maar met twee, drie of meer partners: dit wordt polyamorie genoemd.

Het sluiten van een huwelijk of geregistreerd partnerschap met elkaar is voor polyamoristen niet mogelijk. Polygamie, afkomstig van het Latijnse poly (veel) en gamos (huwelijk) en bigamie (een huwelijk tussen drie partners) is bij wet verboden. Zowel in ons burgerlijk recht als in ons strafrecht zijn er artikelen aan gewijd. Met andere woorden: in ons land kennen we enkel het monogame huwelijk en geregistreerd partnerschap. Ondanks het feit dat op het gebied van personen- en familierecht de laatste jaren zoveel ontwikkelingen zijn, die maken dat mensen steeds meer vrijheid krijgen om hun leven in te vullen zoals zij dat willen. Denk aan het homohuwelijk, het juridisch ouderschap voor twee moeders of vaders samen,. alsook de verscheidenheid aan leefvormen zoals we die kennen in onze maatschappij.

Vroeger was het anders
Bij de totstandkoming van ons huidige huwelijksrecht heeft de kerk een grote rol gespeeld. Vanaf de 12e eeuw na Christus tot ongeveer 1555 na Christus is het mogelijk geweest om bi- en polygame huwelijken te sluiten. De kerk hanteerde in die tijd allerlei huwelijksvereisten, huwelijksbeletselen, maar geen ervan verbood een huwelijk tussen meer dan twee personen. Zolang alle echtgenoten zich er in konden vinden, kon een bi- of polygaam huwelijk ontstaan. Sinds ongeveer 1555 na Christus kreeg het huwelijk steeds meer het doel om kinderen te verwekken. En beschouwde men bi- en polygamie als een verlengde van overspel, een misdrijf in die tijd.

En zo komt het dat bi- of polygame huwelijken en geregistreerde partnerschappen tot op de dag van vandaag niet zijn toegestaan. Volgens het Wetboek van Strafrecht kan een gevangenisstraf worden opgelegd van maximaal vier jaar of een geldboete van maximaal € 20.750,--.

Opheffen verbod op polygamie?
Het kan gezegd worden dat in de vrije samenleving waarin wij leven het passend zou zijn om het verbod op bi- en polygamie op te heffen. Als advocaat en mediator zie ik dan echter direct weer beren op de weg: wie zijn bijvoorbeeld de juridische ouders van een kind dat in een dergelijk huwelijk wordt geboren? De wet bepaalt immers dat de juridisch ouders de personen zijn binnen wiens huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt geboren. Wie is voor wie onderhoudsplichtig? Tijdens maar ook na het huwelijk? Wat als één van de echtgenoten wel van één of een aantal echtgenoten wil scheiden, maar niet van allemaal? Dit zijn zomaar enkele vragen die bij mij opkomen.

Mocht u uw bi- of polygame relatie willen formaliseren, dan kunt u in ieder geval een samenlevingsovereenkomst met elkaar sluiten. Op die manier kunnen de onderlinge rechtsverhoudingen in ieder geval verduidelijkt worden, hetgeen niet is verboden. Uiteraard kan Van Uitert & Quist Advocaten u in dergelijke gevallen uitstekend adviseren.

Om welke samenlevingsvorm het ook gaat, het is mijn taak (en die van mijn kantoorgenoten) als advocaat om creatief te zijn en juist buiten de kaders en gebaande paden te denken in mijn zoektocht naar een passende oplossing voor mijn cliënt(en).

Heeft u naar aanleiding van dit onderwerp (of een heel ander onderwerp) vragen, neem dan contact op met de advocaten van Van Uitert & Quist Advocaten. Wij ontzorgen u graag.

Van Uitert & Quist Advocaten, 31 januari 2019
Eelke van den Hoogen

Algemene voorwaarden   Disclaimer   Klachtenregeling   Privacyverklaring   Identificatieplicht